Η χώρα μας γιορτάζει την Παλιγγενεσία του έθνους, μια γιορτή που μας καλεί να πανηγυρίσουμε για τα 200 χρόνια ελευθερίας μας.

Βέβαια, ελευθερίες υπάρχουν πολλές.

Έχουμε την εθνική ελευθερία, την πολιτική ελευθερία, την ελευθερία του λόγου, τη θρησκευτική ελευθερία και τελειωμό δεν έχουν οι τομείς της ελευθερίας!

​

Ο άνθρωπος είναι έτσι πλασμένος,

που μόνο σε περιβάλλον ελευθερίας μπορεί να λειτουργήσει στο φουλ των δυνατοτήτων του.

​

Είπα «περιβάλλον ελευθερίας» και σκέφτηκα πως η Αγία Γραφή, η βάση της χριστιανικής πίστης, διαπνέεται κι αυτή από την ιδέα της ελευθερίας. Κάτι σαν ραχοκοκαλιά τη διαπερνάει από την πρώτη σελίδα της ώς την τελευταία. Καθώς, όμως, χώνεται κανείς με «βουλιμία» να αναδιφήσει τις σελίδες αυτού του πολυδιαβασμένου βιβλίου, δεν μπορεί παρά να προβληματιστεί με ορισμένες πραγματικότητες. 

Κατ’ αρχάς, είναι ευτύχημα, που εδώ και πέντε πάνω κάτω αιώνες ο γραπτός Λόγος του Θεού, κυκλοφορεί ελεύθερα στον κόσμο, μεταφρασμένος σε πάνω από 1.800 γλώσσες και διαλέκτους, σε εκατομμύρια αντίτυπα και εκδόσεις κάθε χρόνο. Μόνο στην Ελλάδα η Ελληνική Βιβλική Εταιρία κυκλοφόρησε το 2019 πάνω από 150.000 αντίτυπα της Βίβλου σε διάφορες εκδόσεις και σχήματα.  

Ελευθερία στην κυκλοφορία της Βίβλου, λοιπόν! Οι άνθρωποι, ωστόσο, που διαβάζουν και βιώνουν αυτό το Βιβλίο, πόσο ελεύθεροι είναι; Μπορεί να διακηρύττουν τη χριστιανική ελευθερία – ναι, αλλά πόσο ελεύθεροι είναι; Όταν αυτό το βιβλίο μάς καλεί να υπακούμε σε κάποιον Θεό πάνω από μας, τι είδους ελευθερία είναι αυτή; Όταν καλούμαστε να ακολουθήσουμε τις Δέκα Εντολές, κι άμα ξεφύγουμε αλίμονό μας, τι αέρα πνευματικής ελευθερίας απολαμβάνουμε; Πώς πρέπει να είμαι «πιστός» σε κάποιον, και παράλληλα να είμαι «ελεύθερος»; Μπορώ κάποτε να πάψω να είμαι πιστός σε κάποιον και να μη βρω τον μπελά μου (αιώνια κρίση κλπ.); Μπορώ να μην είμαι πιστός πουθενά; Υπάρχει «τρίτος δρόμος»; Πόσο ελεύθερος είμαι; Πόσο αυτεξούσιος είμαι; Με έπλασε ελεύθερον ο Θεός ή κάπου συνεχώς χρωστάω;

Θα φανεί παράξενο αλλά απάντηση σε όλες αυτές τις απορίες ή προβληματισμούς, αν θέλετε, βρίσκεται πάλι στην Αγία Γραφή, που κυκλοφορώντας ελεύθερα, μας καλεί στην ιδιότυπη ελευθερία του. Φτάνει, βέβαια, να διακρίνουμε αυτή την ιδιοτυπία.

Στις πρώτες σελίδες της Βίβλου διαβάζουμε για την Πτώση των Πρωτοπλάστων. Ο Θεός τούς είπε ότι είναι ελεύθεροι να φάνε απ’ όλα τα δέντρα του παραδείσου εκτός από το δέντρο της Γνώσης του Καλού και του Κακού. Νάτος ο πρώτος περιορισμός. Ο σατανάς τότε τούς παρέσυρε στην παρακοή και σε μια «κίνηση ανεξαρτησίας από την καταπίεση» του Θεού, με σκοπό να γίνουν και αυτοί θεοί αλλά τελικά υποδουλώθηκαν στο Κακό, ενώ ήταν απλά σχετισμένοι με τον Θεό.

Ποια η σχέση Ελευθερίας και Υπακοής; Ελευθερία και Υπακοή είναι δύο έννοιες που, ενώ για τον ελεύθερο φιλοσοφικό στοχασμό είναι συνήθως καθαρά αντιφατικές, όπως προβληματιστήκαμε παραπάνω, εντούτοις, για τη χριστιανική σκέψη και ζωή είναι μια αδιάσπαστη ενότητα. Στη χριστιανική πίστη η ελευθερία έχει συνδεθεί με το Πνεύμα του Θεού, που μας έπλασε. «Η λέξη «Κύριος» σημαίνει το Πνεύμα· και όπου υπάρχει το Πνεύμα του Κυρίου εκεί υπάρχει και ελευθερία», γράφει ο απ. Παύλος τους Κορινθίους (Β΄ Κορ 3:17). Διακρίνει κανείς σ’ αυτή τη διακήρυξη την αναφορά της ελευθερίας στο πνεύμα, απ’ όπου η ελευθερία αποκτά την υπερβατική αξία της. Ας μην παραξενευόμαστε. Είναι γνωστό πως η Βίβλος είναι γεμάτη αντιθέσεις και παραδοξότητες, που για να γίνουν κατανοητές από τον  άνθρωπο, χρειάζεται το Πνεύμα του Θεού. Για παράδειγμα, ο Χριστός είπε ότι όποιος θέλει να σώσει τη ζωή του πρέπει να τη χάσει. Ο σπόρος για να αυξηθεί πρέπει να πεθάνει. Ο χριστιανός για να ζήσει ενωμένος με τον Χριστό, πρέπει να τον ακολουθήσει στον θάνατο. Αυτά όλα είναι αλήθειες που δεν κατανοούνται από τη φυσική σκέψη. Χρειάζεται να φωτίσει τη σκέψη μας ο Θεός.

Ο Χριστός εξάλλου είπε πως όποιος γνωρίσει την αλήθεια, αυτή η αλήθεια θα τον ελευθερώσει. Εδώ έχουμε σύνδεση της Ελευθερίας με την Αλήθεια. Ποιας αλήθειας; Ο άνθρωπος μακριά από τον Θεό, όντας σε μια «παρά φύσιν» κατάσταση (αυτήν του ξεπεσμένου ανθρώπου ως προς τη σχέση με τον Πλάστη του) και που ζει κάτω από τη δουλεία της αμαρτίας, που λέγαμε παραπάνω, αδυνατεί να προσεγγίσει και να γνωρίσει την αλήθεια της κατάστασής του, αλήθεια η οποία και θα τον ελευθερώσει, γιατί θα προστρέξει στον Σωτήρα Χριστό. 

Η ιδιοτυπία της «εν Χριστώ» ελευθερίας, που λέει ο Παύλος, υπαγορεύει τη σχέση Ελευθερίας και Υπακοής. Η υπακοή στον Χριστό ελευθερώνει τον άνθρωπο από τη δουλεία της αμαρτίας και από την κατάρα του Νόμου. Είναι μια πραγματικότητα που κάνει τον μεγάλο απόστολο να λέει στους χριστιανούς της Ρώμης ἐλευθερωθέντες δὲ ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας ἐδουλώθητε τῇ δικαιοσύνῃ. Δηλαδή, «Είστε ελεύθεροι πια από το ζυγό της αμαρτίας και υπηρετείτε το καλό και το δίκαιο» (Ρωμ 6:18 –Νέα Μετάφραση της Βίβλου). Ο «προπτωτικός Αδάμ» προσπάθησε να κατανοήσει την ελευθερία του με όρους του Πειραστή –να γίνει ανεξάρτητος, ανυπάκουος. Ξέπεσε, όμως, και έγινε δούλος της αμαρτίας!

​

Πόσο ελεύθεροι είμαστε σαν χριστιανοί; Είμαστε απόλυτα ελεύθεροι σε σχέση με τον Δημιουργό μας αν μείνουμε συνδεδεμένοι μ’ αυτόν που είναι και η Ζωή. Αν δηλ. επανέλθουμε στην αρχική σχέση μας μ’ αυτόν. Αυτή η επανασύνδεση, ωστόσο, μπορεί να γίνει όχι με τις δικές μας προσπάθειες αλλά με τη χάρη του Θεού. Αν μετανοήσουμε για την αμαρτωλή «παρά φύσιν» κατάστασή μας και παραδοθούμε με πίστη στη χάρη και στη σωτήρια δύναμη του Χριστού, τότε μεταφερόμαστε σε έναν πνευματικό παράδεισο υπακοής, ελευθερίας, ζωής.

​

​

________________________________________________

Ο Χάρης Νταγκουνάκης υπήρξε στέλεχος της Ελληνικής Βιβλικής Εταιρίας. 

Δραστηριοποιείται στο κηρυκτικό και αρθρογραφικό έργο 

της Ευαγγελικής Κοινότητας στην Ελλάδα.